donostiakultura.eus

1920

eszenako
erreginak

Kanpoko antzerki-konpainiek hasieratik erakarri zituzten ikus-entzuleak, eta ez bakarrik udako denboraldian. Eszenako izen handiak gailendu ziren: María Guerrero, Catalina Bárcena, Margarita Xirgu, Lola Membrives, María Fernanda Ladrón de Guevara lehenik, senar zuen Rafael Rivellesekin, eta geroago bere alaba Amparo Rivellesekin, Aurora Redondo eta Valeriano León...Antzerkiko aktore eta autoreek denboraldi luzeak ematen zituzten Donostian; batzuetan, udatiar arrunt batzuk balira bezala.

Noizean behin, ordena aldatu egiten da, eta Madrilgo ikuskizun-saileko obra arrakastatsuak Victoria Eugeniara etorri ordez, hemen egiten dute estreinakoa, eta ondoren doaz hara. Halaxe gertatu zen Eduardo Marquinaren 'Una noche en Venecia' eta Pedro Muñoz Secaren 'Las hijas del rey Lear' obrekin, 1923an; Gregorio Martínez Sierraren 'Torre de Marfil'-ekin, urtebete geroago; edo Enrique Jardiel Poncelaren 'La noche del metro'-rekin, 1925ean. Lehenago, 1916an, Ramón López Montenegro 'Cyrano'k eta Ramón Peñak espresuki idatzi zuten 'La Concha', Donostiako Aste Nagusian estreinakoa izan zezan; Infanta Isabel antzerki-konpainiak muntatu zuen.

Antzerki-muntaketak beren izarrak eta aktore-talde handiak dituzte erakargarri, baina batzuetan erakarmena eszenaratzearen beraren ikusgarritasunari zor zaio. Halaxe gertatzen zen Enrique Rambalen konpainiarekin: berdin eskaintzen zituen abenturazko klasikoak zein polizia-dramak, betiere efektu harrigarriak erabiliz, "benetako txokeak, erortzen ziren zubiak eta itsasontzien hondoratzeak".

Benaventeren zalgurdia

Jacinto Benavente Nobel saria autore ezagunenetakoa zen Donostiako kale eta kafetegietan, eta baita Victoria Eugenia Antzokiko ikuskizun-sailean ere, bertan estreinatu baitzituen zenbait lan. 1920ko irudi jostagarri honetan, Carmen Seco aktorearekin eta Sinesio Delgado idazlearekin ageri da, 'Mari Errauskin'-en egokitzapen batean erabilitako zalgurdiarekin jolasean.

Funtzio "Eguraldi txarra balitz"

Kanpotik etorritako konpainiak donostiarren nahietara egokitzen ziren. Gai ziren hainbat aukera eskaintzeko, egun berean hiru obra muntatzeko, eta udako inguruabarretara egokitzen ziren, igande arratsalderako funtzio bat iragarriz "eguraldi txarra balitz" bakarrik.

Tenore artean

Victoria Eugeniak ez zituen programatzen antzerki-ikuskizunak soilik. Opera eta zarzuela denboraldiek ere egun asko hartzen zituzten. 1925ean, Miguel Fleta ospetsuak 'Rigoletto', 'Il barbiere di Siviglia' eta 'Carmen' kantatu zituen. Victor Damiani, Hipólito Lázaro eta Lauri Volpi tenoreek ere arrakasta handia izan zuten donostiar koliseoan. Baina arrakasta aipatu dugunez, Pablo Sorozabal donostiarraren zarzuelek bai izan zutela arrakasta. Katiuskaren aurkezpenean, 1931ko urrian, hamaika egunez jarraian eman behar izan zuten Victoria Eugenian.