Victoria Eugenia Antzokia Maria Cristina Hotelarekin eta Okendoko lorategiekin batera eraiki zen eta guztien artean monumentu gisako espazio publikoa osatzen dute. Antzokiaren lursaila angeluzuzena da, eta 2.460 m2-ko azalera du.

Victoria Eugenia Antzokiaren kanpoko bista.
Victoria Eugenia Antzokiaren kanpoko bista.

Monumentu izaeradun eraikin honek garai hartan hain modan zegoen molde neo-platereskoko estilo eklektikoa du (1912an inauguratu zen). Proiektua diseinatzerakoan, Francisco Urcola arkitektoak garai hartan Paris eta Vienan eraikitako azken antzokiak izan zituen kontuan.

Fatxadak

Hareharrizko fatxadek konposizio ugari dituzte, bi arkitektura-ordena nabarmentzen dira eta atiko batek ordenen elkartze-sistema orokorra eragiten du. Horma-ataletako hutsuneak simetrikoki agertzen dira eta hiru zatiko konposizio ugariak dituzten arku eta ateburuekin tartekatzen dira, elkartze-ordenan. Atariaren altuera bikoitzak leiho handiagoak sortzen ditu eta, fatxadako ertzetan, loggia neoplatereskoz apaindutako eskailera-dorreak daude, albotako fatxadetako modulazio desberdinerako trantsizioa ahalbidetzen dutenak.

Antzokiko sarrera nagusiaren fatxada

Antzokiko sarrera nagusiaren fatxada.

Antzokiaren kanpoaldeko fatxada

Antzokiaren kanpoaldeko fatxada.

Atariko fatxadak korintiar estiloko zutabe ederrak ditu, binaka tartekatuak, sarrerako hiru ate handien eta solairu nagusiko balkoien artean. Aipagarriak dira balkoien apaingarriak, arkuetako izkinak, eta lore formak eta garaiko euskal pertsonaien bustoak agertzen dituzten espainiar plateresko estiloko medailoiak. Aipatzekoak dira, halaber, solairu nagusiko albo-terrazak eta bi dorre handiak –puntu erdiko arkudunak eta pinakulu askorekin apainduak-.

Udal-armarria Victoria Eugenia Antzokiaren fatxadan

Udal-armarria Victoria Eugenia Antzokiaren fatxadan.

Zutabe korintiarrak Antzokiaren fatxadan

Zutabe korintiarrak Antzokiaren fatxadan.

Alboko fatxadak luzeagoak dira, eta gorputz nabarmenagoa dute. Solairu nagusian fuste artekatuko pilastrez osatutako markoa duten balkoi zabalak daude, goiko pisuan tamaina txikiagoa duten beste batzuen antzekoak.

Barrualdea

Eraikinaren garaiko berrikuntza nagusietako bat foyerra izan zen. Areto nagusia ferra motakoa da eta besaulkiak, plateak, palko nagusiak eta eszenaurrekoak, anfiteatroa eta galeria edo paradisua ditu. Plateak, palkoak, mailadiak eta galeriak airean eraiki ziren, ikuspen ona lortzearren.

Antzokiko dekorazioan aipagarriena San Telmo Museoaren Kontserbazio eta Zaharberritze Departamentuaren gidaritzapean berriki zaharberritu diren hiru multzo piktorikoak dira.

Victoria Eugenia Antzokiko areto nagusia. Boveda, Ignacio Ugartek margotua

Victoria Eugenia Antzokiko areto nagusia. Ganga, Ignacio Ugartek margotua.

Victoria Eugenia Antzokiko foyerrerako sarrera

Victoria Eugenia Antzokiko foyerrerako sarrera.

Antzokiaren foyerra

Antzokiaren foyerra.

Ignacio Ugartek margotutako ganga

1912an Ignacio Ugartek margotutako gangak eguzki atera berriaren alegoriaren irudiak dauzka; eguzkia hiru zaldik arrastaka daramaten gurdi batean dator, haur talde batek besoak zabalik izarra agurtzen duela. Alboetan, Donostiako egunsentia eta ilunabarra daude adieraziak eta, bien artean, Kasino Handia, Igeldo eta arkitektoaren erretratua ageri dira.

Txina aretoko pinturak

Txina gela Victoria Eugenia Antzokiko bigarren solairuan zegoen eta Pierre Ribera pintore euskal-frantsesak apaindu zuen 1924an. Bertako pinturek ekialdea zuten gaitzat; hegazti exotikoak, flamenkoak, kurriloak, loroak, faroltxo txinatarrak, landareak eta emakume-irudiren bat edo beste ageri dira. Obraren osagai gisa, egurrezko bi ate daude, egileak berak diseinatuak. Txina gela desagertu bazen ere, bertako pinturak zaharberritu eta Txina Aretoan daude gaur egun.

Victoria Eugenia Antzokiko Txina aretoa

Victoria Eugenia Antzokiko Txina aretoa.

Foyerreko panelak

Foyerreko hiru pinturak Ascensio Martiarenak 1912an egindakoak dira. Osatzen duten hirukoteak friso moduan arte eszenikoetako hiru musa nagusiak adierazten ditu, hau da, Musika, Poesia eta Dantza.

Victoria Eugenia Antzokiko foyerreko panelak

Victoria Eugenia Antzokiko foyerreko panelak.